Welke rechtsvorm past bij uw situatie (deel 1)

Vorige week spraken we over een goede naam voor een nieuw bedrijf. Echter voor u het bedrijf gaat inschrijven bij de Kamer van Koophandel, moet er eerst een keuze gemaakt worden voor de meest geschikte rechtsvorm. De rechtsvorm bepaald onder andere de mate van aansprakelijkheid bij schulden en de belastingverplichtingen. Hoe zat het ook alweer, wat zijn de opties en wat zijn de verschillen? Wij helpen u graag een eind op weg. Deze week behandelen we de rechtsvormen zonder rechtspersoonlijkheid. Bij deze rechtsvormen bent u met uw privévermogen aansprakelijk voor eventuele schulden van het bedrijf. Volgende week volgt deel 2: rechtsvormen met rechtspersoonlijkheid.
 

Eenmanszaak: De snelle start!

• Geschikt voor een snelle, meestal kleinschalige starter.
• Verplichtingen: Inschrijven bij de Kamer van Koophandel en starten. Let wel, u kunt slechts één eenmanszaak starten.
• Aansprakelijkheid: U bent aansprakelijkheid voor alle handelingen en financiën: geen onderscheid tussen privé en bedrijfsvermogen. Bij een faillissement gaat u ook privé failliet. Wanneer u getrouwd bent in gemeenschap van goederen, dan is uw partner eveneens financieel aansprakelijk. Vang dit op door huwelijkse voorwaarden. 
• Belasting: U betaald inkomstenbelasting over de winst (tarieven uit box 1). Vaak heeft u recht op belastingvoordelen.
• Verzekeringen: U betaald premies voor volksverzekering en hebt recht op een minimum inkomen uit AOW na uw 65e (loopt de komende jaren op naar 67). Een arbeidsongeschiktheidsverzekering is aan te bevelen.
• Personeel: De naam zegt niks over het aantal personen; u kunt personeel aannemen.

Maatschap: Samen, maar toch zelfstandig.

• Geschikt voor beroepen die u samen met andere zelfstandigen wilt uitvoeren, zoals tandarts, agrariër of advocaat: U oefent uw beroep uit met anderen (uw maten) en handelt onder één naam.
• Verplichtingen: U kunt de maatschap inschrijven, dit is niet verplicht (bijv. bij een stille maatschap zonder onderneming). Een maatschapscontract met daarin bijv. de verschillende maten, ieders inbreng en de winstverdeling is aan te bevelen.
• Aansprakelijkheid: In principe bent u alleen aansprakelijk voor uw deel, mits de maten elkaar in het contract een volmacht geven, of wanneer u met elkaar besluit een bepaalde transactie te doen. In dat geval zijn de maten met hun privé vermogen aansprakelijk voor de schulden van de maatschap. Schuldeisers kunnen voor gelijke delen terecht bij de maten en hebben geen voorrang op privé-schuldeisers. Bij onbevoegd handelen zijn de anderen maten in principe niet aansprakelijk.
• Belastingen: De Belastingdienst ziet u in principe als zelfstandig ondernemer, waardoor u recht hebt op belastingvoordeel.
• Verzekeringen: Als maat bent u geen werknemer en valt u niet onder de werknemersverzekeringen. U krijgt wel minimum inkomen uit AOW na uw 65e (loopt de komende jaren op naar 67). Een arbeidsongeschiktheidsverzekering is aan te bevelen.
• Partners: Een maatschap is geschikt voor echtgenoten en partners. Hierdoor is er in veel gevallen een fiscaal gunstige winstverdeling mogelijk, mits dit in evenwicht staat tot het verrichte werk en de verdeling van werkzaamheden tussen partners. 
• Beëindiging: De maatschap eindigt als een van de maten uittreed of overlijdt. Via het maatschapscontract kunt u op voorhand vastleggen dat de overige maten in dergelijke gevallen de maatschap voort kunnen zetten. Wanneer de maatschap wel eindigt volgt ontbinding volgens de regels van de V.O.F. (zie volgende rechtsvorm).

 Vennootschap onder firma (V.O.F.): Samen sterk!

• Geschikt voor ondernemers die gezamenlijk een bedrijf willen beginnen. Alle vennoten brengen iets in; dit kan geld, goederen of arbeid zijn. Een minimumkapitaal is niet nodig. Meestal zijn de vennoten natuurlijke personen, echter een B.V. kan ook als vennoot opgenomen worden.
• Verplichtingen: U schrijft de VOF in bij de Kamer van Koophandel. Tevens stelt u een vennootschapscontract op met afspraken over bijv. de bevoegdheden, de vennoten, ieders inbreng en de winstverdeling. U hoeft hiervoor niet naar de notaris, wel kunt u hulp van derden inschakelen, bijv. een advocaat of accountant/boekhoudkantoor.
• Aansprakelijkheid: Schuldeisers gaan eerst naar het vermogen van de V.O.F., echter, wanneer dit niet toereikend is, kunnen alle vennoten privé aansprakelijk worden gesteld (ook als de schuld door een andere vennoot is gemaakt). Dit geldt ook voor de echtgenoten van vennoten bij huwelijk in gemeenschap van goederen. In de basis is een toetredend vennoot ook aansprakelijk voor schulden uit het verleden. Ditzelfde geldt voor uittredende vennoten, zij blijven ook hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden die zijn ontstaan tot aan het moment van uittreding. Voor beide situaties kunnen vooraf goede afspraken gemaakt worden op basis van eerlijke verdeling en draagplicht van schulden.
• Belastingen: Iedere vennoot betaald inkomstenbelasting over het eigen deel van de winst. Als zelfstandig ondernemer heeft u recht op aftrekposten en vrijstellingen zoals ondernemersaftrek, investeringsaftrek en fiscale oudedagsvoorziening.
• Verzekeringen: U krijgt minimum inkomen uit AOW na uw 65e (loopt de komende jaren op naar 67). Een arbeidsongeschiktheidsverzekering is aan te bevelen.
• Beëindiging: De V.O.F. eindigt als een van de vennoten uittreed of overlijdt. Via het vennootschapscontract kunt u op voorhand vastleggen dat de overige vennoten in dergelijke gevallen de V.O.F. voort kunnen zetten, eventueel met een andere vennoot, dan wel als eenmanszaak. Bij ontbinding betalen de vennoten de schulden en krijgen ze hun aandeel terug in natura of geld. Het restant wordt op basis van ieders winstaandeel verdeeld. Als er voor het afbetalen van de schulden te weinig liquide middelen zijn, dan moeten de vennoten bijstorten (op basis van het aandeel in het verlies).
• Man-Vrouw Firma: Deze manier van samenwerken is gelijk aan de V.O.F., maar dan tussen partners. Dit kan belastingvoordeel opleveren, wanneer de Belastingdienst beide partners als zelfstandig ondernemer ziet. Groot nadeel is dat het niet uitmaakt of u getrouwd bent op basis van huwelijkse voorwaarden of in gemeenschap van goederen, beide vennoten zijn privé aansprakelijk. Belangrijk is wel dat de werkzaamheden op gelijk niveau liggen en dat het aandeel in de V.O.F. gelijk is.

Commanditaire vennootschap (C.V.): Een beetje hulp van buitenaf.

• Geschikt voor ondernemers die een V.O.F. willen starten, maar te weinig kapitaal hebben en gebruik maken van een investeerder. De investeerder/geldschieter wordt dan uw stille vennoot, oftewel, de commanditaire vennoot. Een stille vennoot is enkel financieel betrokken, de overige beherende vennoten hebben de dagelijkse leiding.
• Verplichtingen: U schrijft de C.V. in bij de Kamer van Koophandel. Tevens kunt u een vennootschapscontract opstellen met afspraken over bijv. de bevoegdheden, de vennoten en hun inbreng en de winstdeling. U hoeft hiervoor niet naar de notaris.
• Aansprakelijkheid: Een beherend vennoot is privé aansprakelijk voor de schulden uit de C.V. Gaat de C.V. failliet, dan gaat u ook privé failliet. Dit gaat eveneens weer op voor de echtgenoten van vennoten bij gemeenschap van goederen. Een toetredend vennoot is ook aansprakelijk voor schulden welke zijn ontstaan voor toetreding.  Een stille vennoot kan enkel zijn investering kwijt raken, mits hij zich naar buiten toe ook als beherend vennoot gedraagt en de C.V. vertegenwoordigd. Ook dan is hij privé aansprakelijk.
• Belastingen: Iedere vennoot betaald inkomstenbelasting over het eigen deel van de winst. Als zelfstandig ondernemer heeft u recht op aftrekposten en vrijstellingen zoals ondernemersaftrek, investeringsaftrek en fiscale oudedagsvoorziening. De stille vennoot heeft enkel recht op belastingvoordeel voor investeringen.
• Verzekeringen: U krijgt minimum inkomen uit AOW na uw 65 (loopt de komende jaren op naar 67). Een arbeidsongeschiktheidsverzekering is aan te bevelen.
• Beëindiging: De C.V. eindigt als een van de vennoten uittreed of overlijdt. Via het vennootschapscontract kunt u op voorhand vastleggen dat de overige vennoten in dergelijke gevallen de C.V. voort kunnen zetten. Bij ontbinding betalen de vennoten de schulden en krijgen ze hun aandeel terug in natura of geld. Het restant wordt op basis van ieders winstaandeel verdeeld. Als er voor het afbetalen van de schulden te weinig liquide middelen zijn, dan moeten de vennoten bijstorten (op basis van het aandeel in het verlies). De stille vennoot hoeft niet meer bij te dragen dan zijn inbreng.

Bij het starten van een bedrijf ziet u vaak door de bomen het bos niet meer. Zoveel keuzes, ontzettend veel regels en iedere beslissing die u nu bij aanvang neemt, kan van invloed zijn op een situatie in de toekomst. Heeft u vragen en wilt u eens goed kijken naar uw situatie alvorens u de keuze maakt, neem dan contact met ons op. Wij helpen u graag bij het geven van inzichten om zo tot de juiste beslissing te komen.

Klik hier voor deel 2: Rechtsvormen met rechtspersoonlijkheid 

(bron: k.v.k.)